Yemek Bedeli İstisnası Nedir?
Yemek bedeli istisnası, işverenlerin çalışanlarına sunduğu yemek ödeneği veya yemek kartı uygulamaları karşılığında, belirli vergi ve SGK primlerinden muaf tutulmalarını sağlayan bir uygulamadır. İşverenler, çalışanlarına günlük belirlenen yemek bedeli tutarına kadar ödeme yaptıklarında, bu kısım üzerinden gelir vergisi, damga vergisi ve belirli SGK primlerinden istisna kazanır. Böylece, hem işveren hem de çalışan açısından çeşitli avantajlar ortaya çıkmaktadır.
2025 Yemek İstisnası Tutarı Ne Kadar?
2025 yemek istisnası için, resmi tebliğle asgari 240 TL olarak belirlenen günlük yemek bedeli, üzerine %10 KDV eklenerek toplamda 264 TL’ye ulaşmıştır. Bu miktar, işverenlerin yemek desteği üzerinden elde edecekleri vergi istisnasının hesaplanmasında temel gösterge olarak kullanılmaktadır. Ancak, yemek desteği miktarı 264 TL’yi aşsa dahi, yalnızca bu sınır dahilindeki kısım istisna kapsamına alınır. SGK primleri açısından ise farklı bir hesaplama yöntemi devreye girmektedir.
Yemek Bedeli Vergi İstisnası Uygulaması
Her bir çalışan için ödenen yemek parası veya yemek kartı bakiyesinin 264 TL’ye kadar olan kısmı, gelir vergisi ve damga vergisinden tamamen muaf tutulur. Bu durum, işverenlerin çalışanlarına sağladıkları yemek desteği ödemelerinde vergi yükümlülüklerini azaltırken, çalışanlara günlük en az bu tutarda destek sağlanmasını teşvik eder. Ancak, nihai yemek ücreti miktarını belirleme yetkisi tamamen işverene aittir.
Yemek Bedeli SGK İstisnası Uygulaması
Normalde ödenen tüm ücretler, prime esas kazanç üzerinden SGK primlerine yansıtılır; fakat yemek kartı ve yemek parası bu genel kuralın dışında tutulur. Yemek bedeli SGK istisnası sayesinde, işverenler bu ödemelerden kaynaklanan SGK primlerinin tamamını ödemek zorunda kalmazlar. İstisna, SGK primi işçi ve işveren payları ile işsizlik sigortası kesintilerini kapsasa da, bu kalemlerde tam muafiyet söz konusu değildir. Eskiden asgari ücrete bağlı olarak hesaplanan istisna tutarı, artık SGK’nın belirleyeceği rakamlara göre yeniden düzenlenecektir.2025 yılı için Sosyal Güvenlik Kurumu, yemek bedeli istisnasını 240 TL olarak açıklamıştır; bu durumda, her çalışan için ödenen yemek bedelinin 240 TL’ye kadar olan kısmı prime esas kazanca dahil edilmeyecek ve ilgili SGK primleri ödenmeyecektir.
Yemek Ücreti Vermek Zorunlu mu?
İşverenler ile çalışanlar arasında en sık merak edilen konulardan biri, yemek desteği sağlamanın yasal bir zorunluluk olup olmadığıdır. Gerçekte, iş Kanunu çerçevesinde işverenlere yemek desteği sağlama yükümlülüğü getirilmemiştir. Çalışanların genellikle yemek kartı, nakit ödeme veya iş yerinde yemek hizmeti gibi uygulamalara talep göstermesine rağmen, bu uygulamalar tamamen işverenin inisiyatifine bağlıdır. Öte yandan, çalışan memnuniyeti, verimlilik ve yaşam kalitesi gibi unsurlar göz önünde bulundurulduğunda, işverenlerin bu desteği sunmaları önemli avantajlar sağlamaktadır. Vergi ve SGK istisnaları da bu konuda işverenlerin tercihlerini destekleyerek, uygulamanın yaygınlaşmasına katkıda bulunmaktadır.
Hangi Çalışana Ne Kadar Yemek Parası Ödenir?
Yemek parası ödemesi yasal olarak zorunlu olmadığı için sabit bir miktar belirlenmemiştir. Devlet tarafından ilan edilen günlük yemek bedeli, esasen istisna kapsamı için referans alınan bir göstergedir. İşverenler, yalnızca bu sınır dahilinde kalmayı hedeflediklerinde ilgili tutarı baz alarak ödeme yapabilir; ancak ihtiyaç ve tercih doğrultusunda bu miktar değişiklik gösterebilir.Ayrıca, İş Kanunu’nun eşit davranma ilkesi gereğince, bir iş yerindeki tüm çalışanların yan haklardan eşit derecede yararlanması beklenir. Bu nedenle, kıdem veya departman farkı gözetmeksizin herkes için eşit oranda yemek desteği sağlanması, iş etiği açısından büyük önem taşımaktadır.
Yemek Bedeli İstisnası Hesaplama Esasları
Önemli bir husus da yemek bedelinin günlük olarak hesaplanmasıdır. Yasal düzenlemelere göre, yemek desteği yalnızca fiilen çalışılan günler üzerinden belirlenir. Bu nedenle, ay içerisinde daha az çalışma günü olan çalışanlar, orantılı olarak daha düşük yemek ücreti alabilmektedir.